Czym różnią się inlay i onlay od tradycyjnych plomb?
W dzisiejszej stomatologii istnieje wiele metod leczenia ubytków zębów, a wybór odpowiedniego rozwiązania zależy od stopnia uszkodzenia zęba, jego lokalizacji oraz oczekiwań estetycznych pacjenta. Inlay i onlay to nowoczesne alternatywy dla tradycyjnych plomb, które zyskują coraz większą popularność dzięki swojej trwałości i estetyce. W tym artykule wyjaśnimy, czym różnią się inlay i onlay od standardowych wypełnień kompozytowych oraz kiedy warto rozważyć ich zastosowanie.
Czym są inlay i onlay?
Inlay i onlay to rodzaje wkładów koronowych stosowanych w celu rekonstrukcji uszkodzonych zębów. Oba rozwiązania są wykonywane indywidualnie w laboratorium protetycznym na podstawie wycisku pobranego przez stomatolog Piekary Śląskie. Różnią się między sobą zakresem odbudowy zęba:
- Inlay – jest to wkład koronowy, który wypełnia ubytki znajdujące się wewnątrz korony zęba, bez naruszania guzków. Jest stosowany przy średnich ubytkach.
- Onlay – jest to nakład koronowy, który oprócz wypełnienia wnętrza zęba, obejmuje także jeden lub więcej guzków zębowych. Jest stosowany przy większych ubytkach, gdzie konieczna jest rekonstrukcja większej powierzchni zęba.
Oba rozwiązania mogą być wykonane z materiałów takich jak ceramika, kompozyt lub złoto, w zależności od potrzeb i budżetu pacjenta.
Czym różnią się inlay i onlay od tradycyjnych plomb?
1. Proces wykonania i aplikacji
- Tradycyjne plomby: Są nakładane bezpośrednio w gabinecie stomatologicznym. Stomatolog oczyszcza ubytek, nakłada materiał kompozytowy i utwardza go światłem UV. Proces ten odbywa się podczas jednej wizyty.
- Inlay i onlay: Proces jest bardziej złożony i wymaga co najmniej dwóch wizyt. Podczas pierwszej wizyty stomatolog usuwa próchnicę, przygotowuje ubytek i pobiera wycisk. Następnie wkład lub nakład jest wykonywany w laboratorium protetycznym, a podczas drugiej wizyty gotowy element jest cementowany w zębie.
2. Trwałość i wytrzymałość
- Tradycyjne plomby: Choć współczesne kompozyty są trwałe, mogą z czasem ulegać ścieraniu, przebarwieniom lub mikroprzeciekom. Ich trwałość wynosi zazwyczaj od 5 do 10 lat.
- Inlay i onlay: Są bardziej odporne na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne. Dzięki precyzyjnemu dopasowaniu do struktury zęba i wytrzymałym materiałom mogą przetrwać nawet 15–20 lat.
3. Estetyka
- Tradycyjne plomby: Materiały kompozytowe mogą być dobrze dopasowane kolorystycznie, jednak z czasem mogą się przebarwiać lub tracić swój naturalny wygląd.
- Inlay i onlay: Zwłaszcza wykonane z ceramiki, są wyjątkowo estetyczne. Idealnie naśladują naturalny wygląd zęba i nie tracą koloru ani połysku przez lata.
4. Precyzja dopasowania
- Tradycyjne plomby: Mogą nie zawsze idealnie przylegać do ścianek ubytku, co zwiększa ryzyko mikroprzecieków i wtórnej próchnicy.
- Inlay i onlay: Są wykonywane indywidualnie w laboratorium i precyzyjnie dopasowywane do kształtu ubytku, co minimalizuje ryzyko nieszczelności.
5. Zakres odbudowy
- Tradycyjne plomby: Najlepiej sprawdzają się przy małych i średnich ubytkach. Przy większych uszkodzeniach mogą nie zapewniać wystarczającej stabilności zęba.
- Inlay i onlay: Idealnie sprawdzają się przy większych ubytkach, ponieważ zapewniają lepszą stabilność strukturalną zęba i mogą wzmacniać jego osłabione fragmenty.
Kiedy warto wybrać inlay lub onlay?
Stomatolog może zalecić zastosowanie inlay lub onlay w następujących sytuacjach:
- Ubytek jest zbyt duży, aby zastosować standardową plombę.
- Istnieje ryzyko pęknięcia lub złamania zęba przy tradycyjnym wypełnieniu.
- Wymagana jest odbudowa anatomicznego kształtu zęba, w tym guzków.
- Pacjent oczekuje najwyższej estetyki i trwałości rozwiązania.
- Wcześniejsze wypełnienia nie spełniły swojej funkcji i wymagają wymiany.
Zalety i wady inlay i onlay
Zalety:
- Wysoka trwałość i odporność na ścieranie.
- Ścisłe dopasowanie do struktury zęba.
- Wyjątkowa estetyka, zwłaszcza w przypadku ceramiki.
- Minimalne ryzyko mikroprzecieków i rozwoju próchnicy wtórnej.
- Możliwość odbudowy większych ubytków.
Wady:
- Wyższy koszt w porównaniu do tradycyjnych plomb.
- Konieczność odbycia co najmniej dwóch wizyt u stomatologa.
- Czas oczekiwania na wykonanie wkładu lub nakładu w laboratorium protetycznym.
Różnice pomiędzy inlay i onlay, a tradycyjnymi plombami
Inlay i onlay to nowoczesne i zaawansowane rozwiązania stosowane w stomatologii do odbudowy uszkodzonych zębów. W porównaniu do tradycyjnych plomb oferują lepszą trwałość, estetykę i precyzję dopasowania. Choć są droższe i wymagają więcej czasu, są doskonałą inwestycją w długoterminowe zdrowie i wygląd zębów. Wybór między tradycyjną plombą a inlay/onlay powinien być dokonany wspólnie ze stomatologiem, który oceni stan uzębienia pacjenta i zaproponuje najlepsze rozwiązanie.